(verschenen in Whisky Passion 2, 2013)
Ik leg Paul Moes het vodje papier voor en vraag: “is dit uw handschrift meneer ?” Hij pakt het op, houdt het naar het licht gekeerd en zegt: “Ja hoor”. Hij zucht en denkt na. Ik help hem: “Islay ? De pub van het Port Charlotte Hotel…afgelopen augustus? Bowmore en Portnahaven ?” Er verschijnt een lach van herkenning op zijn gezicht ….. “Ja, natuurlijk”.
Port Charlotte Hotel
Drie mannen zitten aan de bar van het Port Charlotte Hotel begin augustus 2012. Paul Moes, Carl Grootjes en ondergetekende. Pratend over muziek, whisky en Islay. De een met een huis een kilometer buiten Bowmore, de ander met een huis in Portnahaven en de derde met een motorhome op de Port Mor Campsite. De plaatselijke Laddy Ten is bij de cafégasten aan de bar zonder meer de favoriet. Waarschijnlijk omdat de Bruichladdich distilleerderij op een steenworp afstand ligt. Maar ook de zeven andere distilleerderijen van het eiland zijn ruim vertegenwoordigd op de schappen achter de bar. De barman on duty houdt het af en toe bij een Ardbeg. Logisch, hij werkt overdag als onderhoudsmonteur bij de Ardbeg Distillery. De mannen van de driekoppige folkband die vanavond optreedt zijn duidelijk Laphroaig georiënteerd; een 10 y.o. staat veilig tussen hen in naast de stoelpoot. Eigenaar Graham onderbreekt de sessie om a capella een authentiek Gaelic lied ten gehore te brengen. Hij bezingt de mannen die van huis weggingen om in The Great War te gaan vechten. Het valt mij op dat Paul de meeste nummers van de band uit volle borst meezingt. Niet vreemd als ik hoor dat de twee vrienden en dorpsgenoten samen in een folkband spelen: The Wheelbarrow Band.
When shall we three meet again ?
Paul vertelt dat hij binnenkort weer aan het werk moet in zijn Pub: The Irish Cottage in Oude Niedorp. We moeten vooral naar zijn whiskyverzameling komen kijken, zegt hij en krabbelt zijn naam en adres op een stukje papier. Aan de barman vraagt hij of hij ook een keer mag komen spelen met zijn band: gratis; gewoon omdat hij het zo verdomde leuk vindt. De barman vindt het geen probleem: “Just leave your number, sir”. Na deze onvergetelijke avond scheiden onze wegen zich om elkaar na 5 maanden weer te zien in het Noord-Hollandse Oude Niedorp in The Irish Cottage. We schrijven het weekend van 12 en 13 januari 2013. Het is onheilspellend weer; donkere wolken tekenen zich af wanneer we Oude Niedorp binnenrijden. In thunder, lightning or in rain schiet mij door het hoofd.
Whisk(e)y galore.
Wat ik zie verbaast me. Niet zomaar een etablissement, maar een mooi verbouwde stolpboerderij. Tussen en rond de vier zware houten steunpilaren zien we een mooi restaurant (met een perfecte kaart, zoals we later zullen ervaren). Daarnaast is de cosy Irish Pub aangebouwd waar ook gegeten kan worden en waar regelmatig optredens zijn. De muur van flessen achter de bar wekt mijn interesse.
Hilde, het vriendelijke meisje achter de bar, maakt een trots en breed gebaar: “Ja, allemaal Ierse whiskeys”. Op de lange schappen staan de Schotse tegenvoeters schouder aan schouder, zover het oog reikt. Een doorkijkje geeft mij zicht op de Lounge, waar een gigantische vitrinekast een nog grotere verzameling Schotse whisky’s etaleert. Trots vertelt Paul later het verhaal van zijn uit de hand gelopen hobby. Morgenmiddag zal de 22e nosing & tasting plaatsvinden met als thema ‘een rondje Schotland’. We zullen toch een nachtje over moeten blijven, ben ik bang, om morgen mee te kunnen snoepen.
The Wheelbarrow Band
Eenmaal in de vier weken treedt tijdens het diner een folkgroep op in het restaurant. Niet zelden is dit de huisband waarin Paul en Carl met hun vrienden voornamelijk Iers en Schots repertoire ten gehore brengen. Zo ook deze avond. De kwaliteit is hoog, zowel culinair als muzikaal, en de mensen genieten. Pleegzoon en tevens chefkok Edward neemt af en toe wat foto’s; zoon Floris-Jan bedient de bar ; duizendpoot, bier- en wijnsommelier Wence is overal tegelijk en Marian (vrouw van Paul) heeft het overzicht en zorgt dat geen enkele gast iets te kort komt. Paul is de zanger van de band en steekt met zijn dragende, sonore stem zijn bekende grootvader Jules Moes [ii]bijna naar de kroon.
Hij vult met de klanken van de Canadese balad The Shoes of Men het gehele restaurant. Inge (harp en bodhran) zingt vol gevoel de Ierse protestsong Johnny I hardly knew Ye. Fons (gitaar) zingt een andere old-timer: What’s the use of Wings ? Daarna volgen onder andere Cockels and Mussels (Molly Malone) en Viva la Quinta Brigada. Het repertoire van de band blijkt internationaal en onuitputtelijk. In de eerste pauze brengt serveerster Joyce mij de whisky van de maand, The Peat Project van de Bruichladdich distilleerderij (46% abv, zwaar geturfd: 40 ppm). Een stevige Islay whisky die zeker past bij deze avond.
Een rondje Schotland
De volgende middag zijn in de lounge twee lange tafels opgesteld. Op elk van de 22 placemats staan 6 glazen: Bladnoch 8 y.o., Tullibardine 1993, GlenGarioch 12 y.o., Highland Park 1998, Tobermory 10 y.o. en een Arran 14 y.o. Gaandeweg de proeverij kan men interessante weetjes op de onderlegger noteren en iedere whisky van een cijfer voorzien. Van heinde en verre schuift men aan. Zelfs een echtpaar uit Tilburg heeft de moeite genomen om naar het noorden af te reizen. Om half drie zitten de 22 gasten in de proef- en ruikstand. Met een korte film over de Arran Distillery wordt de sfeer gezet. Paul is na de lange avond weer ‘fit as a fiddle’ en vertelt met veel enthousiasme en kunde alle ins en outs van zijn rondje Schotland. Na de tweede whisky, de Tullabardine, beginnen de tongen los te komen. De geur valt ietwat tegen, de smaak blijft ten opzichte van de andere whisky’s wat achter en de afdronk laat het volgens velen afweten. So far for this battlefield whisky.
Orkney en Arran
De vierde en zesde whisky maken echter alles goed: de Highland Park 1998 uit Orkney staat bovenaan met de Arran 14 y.o. als goede tweede volgens de whiskygasten. De kennismaking met de Highland Park is een prettig en toegankelijk. Paul benoemt enkele herkenbare kenmerken zoals ‘vanille’ en ‘een beetje rook’. Alle neuzen gaan hierop dieper het glas in en sommige gasten sluiten de ogen. De smaak stemt iedereen tevreden: een lichte kruidensmaak en wat noten. Instemmend wordt er geknikt, de lippen getuit en de ogen strak gericht op het glas. Ook de Arran 14 y.o. wordt fijntjes door onze gastheer gefileerd. De geur een tikkeltje vanille en wat licht eiken; zacht op de tong met de smaak van hazelnoot; de afdronk wat kruidig. Ook hier instemmend geknik van de 22 genieters. Maitre Edward en hoofdober Wence komen de gasten tussendoor trakteren op enkele exquise hapjes [iii] . We likken er onze vingers bij af. Onze gastheer weet met zijn grote topografische kennis ook de vakantieverhalen aan de twee tafels op gang te krijgen. Dit is de bedoeling van elke whiskyproeverij in The Irish Cottage: geen diepgaande kennis opdoen, maar samen al ruikend en proevend een gezellige middag beleven. De master of ceremony sluit af met een verrassing: The Botanist, een Islay Dry Gin uit de Bruichladdich distilleerderij. Vooral het verhaal dat er tweeëntwintig geurbloemen van het eiland zijn gebruikt om deze gin zijn uitzonderlijke smaak te geven, is bijzonder.
Activiteiten te over
Marian is de drijvende kracht achter de folkoptredens [iv]van de folkclub ‘The Cottage Life’. Ik blader het programmaoverzicht van seizoen 2012/213 door en lees dat er naast deze activiteiten ook nog workshops zijn (bodhran en low-whistle), de St Patrick boottochtjes en het jaarlijkse Burns Supper. Dit laatste evenement wordt binnenkort precies op de geboortedag van de Schotse dichter Robert Burns gehouden [v].
Band op tournee
Geen enkel avontuur is Paul teveel. Begin april reist hij met zijn zeskoppige Wheelbarrow Band af naar Islay om daar een weekje muziek te maken. Gewoon de spullen pakken en vertrekken, zegt hij. Niet om er iets aan te verdienen, absoluut niet, integendeel, puur voor de lol. Omdat Paul al jaren op het eiland vertoeft, kent hij zo langzamerhand de pub- en hoteleigenaren. Drie of vier optredens zijn genoeg voor een weekje Islay. Niemand heeft enig moment zorgen dat dit zoveelste initiatief niet voor elkaar komt. Wanneer je zo veelzijdig bent als Paul Moes zal ook dit nieuwste avontuur slagen. En net zoals de witches uit Macbeth doe ik een voorspelling: we zullen elkaar in de toekomst wederom treffen ergens aan een bar op Islay.
Foto’s: Edward van Heezick en Fred Blans
1 Macbeth, William Shakespeare (Act 1, Scene1, openingszin). Tragedie over een Schotse koning.
2 Jules Moes, opera- en concertzanger (1880-1962)
3 Hapjes whiskyproeverij · Lamsham op notenvijgenbrood met een chutney van pruim en cranberry · Spiesje van gerookte zalm en gefrituurde gamba met een saus van langoustine · Croustini met gerookte hertenbout, een mousse van kippenlever en een uienmarmelade
5 Robert Burns, Schotse dichter (25 januari 1759 – juli 1796)
Leg before Wicket 
1 thought on “When shall we three meet again ?”