Ik reis wederom af naar België, naar Arendonk ditmaal, om als gast een treffen bij te wonen van het Tilburgsch Cigarengenootschap Heerenleed uit Nederland. Indachtig de zoektocht van het schrijversduo Weijman/ Vinken naar ‘het nieuwe roken’ 1) ben ik op zoek gegaan naar vrijplaatsen waar sociëteiten en genootschappen met recht het etiket ‘aandachtig roken’ dragen en daar daadwerkelijk inhoud aan geven. Naarmate de middag vordert realiseer ik mij dat hier niet zomaar even een sigaar wordt weggerookt. Nee, men is met diepe teugen aan het genieten.

Partagas Serie D, no 5

Voorzitter – ‘Monsieur le President’- Ruud Bolsius opent al rokende de vergadering en heet Ad Weert, gastspreker en emiritus-sigarenmaker van het eerste uur bij La Paz sigaren uit Boxtel, van harte welkom. Mijn rechterbuurman Peter van Houtert, wijnimporteur bij Verbunt Wijnkopers, net teruggekeerd van een reis door Spanje en Frankrijk, offreert mij een Partagas Serie D, no. 5. Ik aarzel geen moment en neem deze traktatie letterlijk met beide handen aan. Deze Partagas is perfect van maat, weliswaar een ring gauge van 50, maar de lengte van deze Havana is zo’n 11 cm en compenseert daarmee haar robuste aanblik. Zelfs camera- en pengebruik laten zich goed combineren met deze ultieme roker. Voor mij is de stemming gezet. Ofschoon de uitzonderlijke buitentemperatuur op deze eerste lentedag is opgelopen tot zo’n 22 graden Celcius, zal het mij een zorg zijn dat het 18-koppige gezelschap hier binnen no time een rookgordijn weet te leggen. Ik maak nog snel een groepsfoto voordat een mistgordijn mij ieder zicht zal ontnemen.

Pecunia

Penningmeester Jos Hexspoor behandelt alle pecunia en kondigt samen met secretaris Rob Brekelmans een vierdaags reisje naar Portugal aan met als hoogtepunt een VIP diner in het wereldberoemde Factory House. Ik luister en smelt wanneer ik de mogelijkheid voor mij zie om deze 18e eeuwse Gentlemen’s Club in Oporto te mogen betreden. De secretaris praat mij bij: ‘dit is de eerste bijeenkomst van dit jaar, iedere 2e zondag van de laatste maand van het kwartaal komt het Genootschap bij elkaar. Ieder jaar wordt traditioneel afgesloten met een roken-koken bijeenkomst rond de Kerst. Het zijn vooral ook de thema’s die niet ter tafel komen die de ontspannen sfeer bepalen’.  Dat is het: een prettige ongedwongenheid die in haar milde chaos structuur vindt.

Uit de humidor van ….

Tijdens de pauze worden de benen gestrekt en door de meesten een verse roker opgestoken. Mijn gesprekspartner Rob, een aficionado avant la lettre , opent zijn reishumidor waarin hij zich verzekerd heeft van een arsenaal aan toprokers: een hoog gekwalificeerde Padron, een Nub met camaroon dekblad, een Prensado (Alec Bradley), een Flor de Orlando, een Quintero (Habana) , een San Lotano Oval, een Cohiba Siglo VI, een Cain straight Ligero, een Flor de Oliva , een Casa Magna-colorado en op de bodem van de reishumidor enkele shortfillers van De Hertogh Sigaren. De aanblik van al dit moois alleen al doet mij happen naar adem; ik trek even aan mijn Partagas.

Sigarenkist

De penningmeester opent bij binnenkomst van het rokersgilde enkele kisten old-timers: o.a. een Agio bolknak, Gulden Oost, de lijfroker en metgezel van menig pastoor, frater en huisarts. Jos heeft de hand weten te leggen op een flinke voorraad La Paz Corona ‘s CK -serie, een prachtige kist Heeren van Ruysdael en daarnaast diverse mooie kisten Balmoral en CD. Dit alles via een frater van de Zwijssenstichting te Tilburg (het merendeel van de fraterorde lijkt behalve uitgeblust ook uitgerookt). Al enige vergaderingen is er gesproken over een rokerskist : een chique houten sigarenkist, gevuld met op maat gemaakte sigaren 2)  door sigarenfabriek De Hertogh. Het logo van het Genootschap moet een prominente plaats innemen: de naam van de eigenaar wordt daarom in een koperen embleem gegraveerd. De Heerenleed-kist gaat van hand tot hand; door de rookdampen kan ik hem nog niet ontwaren, maar gaandeweg wordt het beeld scherper en zie ik een ebbenhouten sigarenkist uit de rook in mijn richting komen.

Curiosos-3

Mijn Partagas is eindig en ik heb mij voor binnenkomst zeker gesteld van een kist Curiosos-3, een raspaardje uit de Hertogh-stal. Uiteraard geen partij voor mijn eerdere Havana, maar de Curiosos-3 heeft met zijn lengte van 8 cm veel terrein gewonnen in rokend Nederland en België. Sinds de verbanning van menig sigarenroker naar het schuurtje bij het huis, het afdakje bij de achterdeur of naar ‘Henk, ga jij de hond even uitlaten’, kent deze roker met een rookduur van pakweg 20 minuten een ongekende populariteit. Al eerder heb ik mogen schrijven over de omstandigheden waarin de Curiosos-3 zich staande kan houden, of beter gezegd hangende: tijdens een rallyrit met open kap. Ook toen was dit voor mij de ideale reisgenoot om in de mondhoek te parkeren tijdens het navigeren.

Sigarencollege

Ad Weert – de enige niet-roker in ons gezelschap – vertelt het verhaal van de familie Susanten, sigarenbazen uit het begin van de 20e eeuw in Nederlands Brabant. Karel van Susanten staat als beschermheer van het rokersgenootschap nog steeds bij iedereen op het netvlies. Onze sigaroloog is met een biertje op zijn praatstoel en neemt ons mee naar de tijd dat hij op zijn 13e jaar in de sigarenfabriek kwam te werken voor 3 guldens per week. Ad praat voluit over de arbeidsinspectie, over het sociale karakter van De Susantens en over ‘monsigneur’ (Jan) van Susanten, de Bossche plebaan die de echte macht had bij La Paz. ‘Hij kwam drie keer per jaar de fabriek binnen….. z’n centen halen als mede-directeur’. Het was zeker een feit dat de sigarenindustrie in door de jaren heen goed betaalde. Stukloon van 30 guldens werd uitbetaald per 1000 sigaren per dag tot een meervoud bij de enkele werknemer die de 2200 haalde.

Een koninklijk blok

Ondertussen proef ik een Argentijnse Salentein Malbec 2012 en constateer dat deze ronde en zachte rode wijn geen onaardige pairing is voor het moment. Ik schakel even terug in een lagere versnelling en steek een eenvoudige Wilde Havana op: precies op het goede moment in Ad’s verhaal: ‘Deze sigaar met flos is door Karel van Susanten uitgevonden….per ongeluk’. Een prachtig sigarenblok met het koningshuis als sigarenbandje wordt vervolgens door Ad rondgegeven: ‘kijken en ruiken, maar niet aanraken’, wordt als waarschuwing meegegeven. Een stuk vriendelijker dan de tekst op mijn ijzeren doosje La Paz. Van luisteren krijg je dorst weet mijn buurman en schenkt mij een Laurent Miquel Syrah-Grenache 2012 in, ook geen verkeerd mondwatertje.

Het nieuwe roken

Om mij heen zie ik het levende bewijs van het moderne roken: stijgende rookpluimen worden tevreden nagekeken, askegels worden in gepeins afgetikt en uitspraken van de voorzitter worden instemmend met witte rook geaccordeerd. Sommige oververhitte zinnen worden zelfs door slechts enkele trekjes gekalmeerd. Ja, roken pacificeert ook. 3)Wanneer ik mij voldaan op weg naar huis begeef bedenk ik dat Nederland het land is van de clubjes, sociëteiten en genootschappen waar beroep en status wegvallen om plaats te maken voor verhalen en tradities…. enkel de sigarenrook stijgt boven iedereen uit.

1)  ‘Het nieuwe roken en de filosofie van het genieten’, Albert CM Weijman en Ben Vinken, El Gusto 14.  2)  Binnengoed: melange van 4 soorten Java, 3 soorten Brazil en 1 soort Havana. Dekblad Sumatra (dekblad 87) en omblad Bezuki. 3) Martin van Amerongen, Rook doet Leven. Over het recht op een hedonistisch bestaan. Mets & Schilt Amsterdam, 2001. ISBN 9053303243