(Panama deel 1)

Tradities
Het regent en de zon schijnt in De Oude Stad in Panama City terwijl ik de Iglesias de la Merced kerk binnenstap. Wedding planner Miguel zegt dat ik overal kan gaan zitten, behalve op de eerste rij; die is voor de directe familie. Ik loop naar voren en stap rechts in rij drie dicht bij een van de vele elektrische waaiers. Het is broeierig warm in Panama. Een van de kerkmoeders deelt zakjes rijst uit van fijn tule. Daarna krijgen alle bruiloftsgasten een stokje met daarop een belletje en rose en witte slingers. Trouwen kent vele tradities. In een van de kerkbanken links van mij zit een oude man met Panama hoed. Het is opa Rangel, de grootvader van de bruidegom. We hebben dezelfde casual, lichtblauwe Guayabera blouse aan. De rest van het gezelschap is strak in het pak. Een wederzijds knikje en een glimlach is onze eerste kennismaking.

Na de trouwmis zal het gehele gezelschap richting Amador Causeway gaan, de door de Amerikanen aangelegde weg die vier eilandjes buiten Panama City aan elkaar verbindt. Amador is buiten Panama Stad the place to be: een langgerekte hangplek, Miami-style, compleet met jachthaven, skating- en jogging mogelijkheden. Eerst vertrekt het bruidspaar vanuit de eeuwenoude kerk in een felrode Ford Mustang compleet met blikjes aan de bumper voor de fotoshoot. Wij nemen als genodigden de splinternieuwe rondweg, de veel bediscussieerde Cinta Costera, die ons een prachtig uitzicht geeft op de oude stad, Casco Viejo. Links passeren we de door Japan gesubsidieerde vismarkt, Mercado del Mariscos. Rechts doemt, in al zijn kleurenpracht, het door Frank O.

Gehry ontworpen Museum voor Biodiversiteit op. Eenmaal op de Causeway zien we de zeeschepen voor anker liggen, klaar om door het Panama Kanaal te mogen. We stoppen bij restaurant Al Dente, waar ons een lange avond wacht vol met toespraken, salsa’s, eten en mojito’s.
Unesco Wereld Erfgoed
De Oude Stad van Panama is een klein overzichtelijk deel van het grotere Panama City. Sinds 1998 maakt het deel uit van het Unesco Wereld Erfgoed. Dit heeft de Casco Antiguo een enorme economische injectie gegeven. Oude gebouwen worden opgekocht en onder streng toezicht van zowel Unesco als een gemeentelijke commissie gerestaureerd of compleet herbouwd.

Er zijn 4 smaken, zegt de Amerikaanse eigenaar van broodjeszaak Super Gourmet in San Felipe (de derde benaming voor Casco Viejo). Nadat orkaan Katrina hem uit New Orleans had verjaagd heeft hij het hoekpand op Calle (straat) 5 gekocht en het onder de nieuwe regels (smaak 2) verbouwt: buitenkant in originele staat, binnenkant voor een deel hetzelfde. Mijn favoriete appartementencomplex Las Monjas aan de Avienda Central is daar ook een voorbeeld van: compleet gerestaureerd in oude stijl, maar badkamers en keuken naar de nieuwste maatstaven (smaak 3) ingericht. Het zal volgens hem nog zeker tien tot vijftien jaar duren voordat Casco Viejo klaar is. Mijn oog valt ondertussen op de flessenkast. Onze winkelvoorlichter heeft de twee meest verkochte whisky’s in Panama staan: een Old Parr 15 YO en een Buchanan Special Reserve 18 YO. Naast de Chivas Regal en de Glenfiddich is dit inderdaad het aanbod in de meeste restaurants en cafés. Ik besluit ze mee te nemen.
Ontwikkeling
Toen Panama zich in 1903 afscheidde van Columbia werd op het Plaza del Independencia de onafhankelijkheidsverklaring getekend. Het aan dit plein gelegen Museo Del Canal Interoceánico, voorheen hotel en onderdak biedend aan de voorname ‘Compagnie Universelle du Canal Interocéanique’, vertelt het complete verhaal. De Fransen hadden vanaf 1878 onder leiding van Ferdinand De Lesseps (succesvol ontwerper van het Suez Kanaal) een begin willen maken met het aanleggen van het Panama Kanaal in deze isthmus van Amerikas. Echter, na teveel financiële, logistieke en humanitaire tegenslagen (zo’n 22.000 doden

door de gele koorts en malaria) gooiden de Fransen het bijltje er bij neer. De Amerikanen stapten in 1904 in het project en in 1914 was het Kanaal een feit. Niet eerder dan op 31 december 1999 kwam het gehele Kanaal, na moeizaam onderhandelen, in Panamese handen. Morgen ga ik, 100 jaar na dato, een van ‘s werelds belangrijkste en meest bevochten waterwegen bekijken.
Miraflores Locks

Taxichauffeur Blas Gonzalez zegt dat ik uiterlijk om 09:30 uur op het topterras van het ontvangstgebied van de Miraflores Locks moet staan, niet later. De huizenhoge zeeschepen komen tussen 09:00 en11:00 van zuid naar noord door het kanaal om vervolgens twee keer 8 meter opgestuwd te worden. Terwijl ik mijn ogen uitkijk, schreeuwt een omroeper de details in Spanglish in mijn oor: het water in de sluizen stijgt 1 meter per minuut; een vol containerschip kan tot $ 400.000 per doorgang betalen; de computergestuurde treintjes die de schepen door de sluis trekken heten muilezels. Ik zoek even de rust op in het museum op de derde en tweede verdieping. Beneden in de lobby hebben zich een aantal VIPs verzameld. Er wordt ter ere van het centennial een koperen plaquette onthult die de vele duizenden British Indian Workers herdenkt die omgekomen zijn tijdens de aanleg van het Kanaal.
De kanaaljungle
Verderop in het Kanaal naar het noorden rijden we langs de Pedro Miguel Sluizen richting Lake Gátun. Hier moeten de schepen weer zo’n 8 meter overbruggen. We stoppen in het plaatsje Gambon en gaan met een boot verder samen met een zeer spraakzame Captain Carl (born and bred in Missourri, USA), al veertien jaar woonachtig in dit watergebied.

Carl heeft een huizenhoge woonboot in de jungle, van waaruit hij kayak tours, hikes, trails, etc. organiseert. Na twintig minuten begint de lucht te betrekken en word ik er fijntjes aan herinnert dat juli het regenseizoen is in Panama. Drijfnat begin ik toch maar aan een kayaktour met 15 andere vakantiegangers. We stoppen bij een waterval waar gezwommen zal worden. De natuur is overweldigend, dat dan weer wel. Op de terugweg peddelen we door de vele mangroves terug naar het basiskamp. Een van mijn reisgenoten laat mij op zijn camera de zeer uitgebreide dieren- en plantenwereld zien die onderweg is voorbij gekomen: 4 soorten papegaaien, 2 krokodillen, 6 luiaards, tig vogels, 1 wandelende boom en 4 aapjes. Prachtig.
Afscheid van Casco Viejo
Eenmaal weer in de taxi merk ik dat ik mijn zonnebril aan een palmboom heb laten hangen. Mijn taxichauffeur zet mij af in Avenue Central in Casco Viejo.

Na een heerlijke douche en de airco op 25 kan ik de avond weer aan. De koffers moeten gepakt, want morgenvroeg om 08:30 begint mijn tweede avontuur in Panama: een zeiltocht langs enkele van de 365 San Blas eilanden, het gebied van de Kuna-indianen in het noordoosten van Panama. Eerst zal ik een taxiritje van zo’n vier uur moeten doorstaan. Een nieuw avontuur met zeker andere tradities. Niet zonder enige weemoed neem ik afscheid van Casco Viejo.