In dit laatste deel van de online tasting die Peter Wills op uitnodiging van de Usquebaugh Society gaf, komen enkele bijzondere expressies aan bod.

Peter Wills is een enthousiast verteller en zeer transparant over alles wat zich op zijn Kilchoman Farm afspeelt.

Eigen turf

Hij vervolgt zijn college. “De hoeveelheid turf die Kilchoman gebruikt, is minder dan wat 1 huishouden voor privégebruik stookt per jaar. Derek Scott, onze maltman, steekt de turf voor ons. “Omdat Islay een groot peat bog (veengebied) is, zal het nog vele generaties duren voordat we ons zorgen moeten maken over een gebrek aan turf. Diageo is ook al aan het kijken hoe zij een bijdrage kunnen leveren aan het in stand houden van de veengronden. Wanneer het turfvuur (kiln fire) 12 tot 18 uur brandt proberen we met zoveel mogelijk rook en weinig vuur onze gerst te drogen tot 20 ppm”.

Langzaam distilleren

“Zo langzaam mogelijk” is het antwoord op de huiskamervraag hoe langzaam Kilchoman de stills laat lopen. “De spirit loopt gemiddeld zo’n 3 uur, waarbij we gedurende 1 uur de spirit opvangen. Tweederde hiervan gaat naar de low wines and faints receiver en wordt opnieuw gedistilleerd. We gebruiken als gist de gewone Mauri, een distiller’s yeast; deze geeft voor ons de beste smaakbalans. Tezamen met onze distillatie cut points en onze fermentatietijd komen we tot een mooi resultaat”.

Kilchoman 2007/2019 (47%, OB, bourbon barrel and PX finish, cask #633, bottle 96 + 560, 12.000 bottles)

“Deze PX sherry cask matured wordt niet ieder jaar gebotteld. Het is een limited release van 12.000 flessen. Hiervan zullen zo’n 600 flessen naar Nederland komen. Onze vaste expressies zijn de Machir Bay, de Sanaig, de Loch Gorm en de 100% Islay. Onze eerste ervaring met een full PX maturation was dat het Kilchoman karakter bijna niet meer terug te vinden was. Sommige vaten hadden te veel sherry en anderen waren OK. We zijn toen naar een bourbon start gegaan met daarna een 8 tot 12 maanden finish in PX vaten. Je ziet ook de donkere kleur. In tegenstelling tot fruitigheid van de Oloroso bij de Sanaig en de Loch Gorm vinden we hier droge en kruidige tonen en wat donkere, rijkere fruittonen. De PX sherry is iets intenser en heeft in dit geval ook een vleugje butterscotch, iets zoetigs en dat geeft hij mee aan deze PX sherry cask matured. In de mond ervaren we sherry maar wel aan de zoetige kant; iets van honing en snoepjes. Wat citrustonen en in de verte en wat turf, maar niet veel”. 

Kilchoman 11 yo , (+/-) 2009/2020 (54%, OB, Oloroso butt, cask strength, distillery exclusive)

De tussenstand bij Engeland Schotland is gelijk, 1-1. Peter komt hiermee zichtbaar tot rust en kondigt opgewekt ons volgende hoogtepunt aan: de Oloroso sherry cask 11 y.o. , een distillery exclusive en dus alleen bij de distilleerderij te koop. Zeer waarschijnlijk van 2008 of 2009. “Je zult de grote, rijke finish ervaren met een vol mondgevoel en een lange afdronk. Het volle fruit en de kruidigheid overheersen hier. Ook de gelaagdheid is fenomenaal. Dit was nu echt een vat dat wij op vatsterkte per se wilden bottelen. Hij behoeft eigenlijk ook geen extra water, je vecht niet om de smaken te vinden; hij dient zich gewoon aan. Op het moment hebben we een aantal van deze exclusives in de winkel”. 

Kilchoman 15 yo, 2006/2021 (53%, OB, single cask, voor Bresser &Timmer, cask #29, bottle 77 + 78, 238 bottles)

Het wordt steeds mooier. We gaan nu naar een van de eerste vaten die Kilchoman heeft gevuld, cask 29, gedistilleerd op 20 april 2006 en gebotteld op 27 april 2021. “Dit in een fresh Speyside Cooperage bourbon barrel voor Bresser & Timmer”, zegt Peter. Zeer waarschijnlijk een samengesteld vat met een toasting ergens in het proces. “Dit is altijd spannend: verliezen we het typische Kilchoman karakter niet? Dit geldt in het bijzonder voor de vele finishes die we nu in onze opslag hebben liggen zoals rode wijn, tequila, port, Madeira, Oloroso en PX. Je zult bij deze dram minder romige vanilletonen aantreffen, maar wel citrustonen en wat boterachtige vanillesmaken. Daarbij een licht en vers mondgevoel maar ook een bite”.     

Kilchoman 2014/2022 (!) (56%, ruby port quarter cask finish, not yet bottled, maybe for Bresser & Timmer in 2022, cask strength, distillery cask #13, 488 + 491) 

Onze gastheer weet wel naar een hoogtepunt toe te werken: “Jullie hebben 2 flessen gekregen die ik uit een vat heb gehaald dat Bresser & Timmer geoormerkt heeft als een vat dat ze graag zouden willen bottelen. Het heeft tot vorig jaar december 7 jaar in een bourbon barrel gerijpt en is daarna overgezet in een ruby port quarter cask. We hebben dit 200 liter vat gesplitst in 2 vaten van 100 liter elk voor een verdere finish van 7 maanden. De vaten zijn gemaakt van de veel grotere port pipes en ze verschillen in maat van 90 tot 110 liter. De ruby port brengt een soort van rode bessen smaak met zich mee. Het is niet hetzelfde als eerdere port releases die we gedaan hebben. Deze heeft een veel kortere finish en zal even een boost afgeven omdat er meer houtcontact is en dus een snellere rijping met zich meebrengt. Er komen wat citrus- en vanilletonen door”. 

Ik hoor een radioverslag op de achtergrond. Engeland-Schotland is geëindigd in een geruststellend gelijkspel, 1-1; geen enkele reden dus voor iemand om zich meer op te winden dan over deze fantastische proeverij door onze host Peter Wills en perfect georganiseerd door de Usquebaugh Society.